7
3. Analyse beurtwisseling
Hester kan haar gedachten niet direct uitspreken, maar moet het eerst typen via de MyTobii.
Voorheen moest ze al haar uitingen typen, maar tegenwoordig heeft ze de mogelijkheid om tijd te
winnen door standaardknoppen te gebruiken. Zo kan ze sneller op een vraag reageren met „ja‟ of
„nee‟. Als Hester een uiting aan het typen is, hoeft ze nu niet meer deze uiting te wissen om
vervolgens „ja‟ of „nee‟ te typen. Ze kan simpelweg haar uiting laten staan en de standaardknop
gebruiken en het wordt dan meteen uitgesproken. Beurtwisselingen kunnen hierdoor sneller en
vloeiender verlopen. Als er een potentiële beurtwisselingsplaats bereikt is, kunnen er volgens Sacks,
Schegloff en Jefferson drie regels optreden in vaste volgorde (uit: Koole en Houtkoop 2008, 69):
1. Huidige spreker draagt beurt over aan volgende spreker;
2. Huidige spreker wijst geen spreker aan om de beurt over te nemen, maar een volgende
spreker neemt zelf de beurt over door zelfselectie;
3. Als er ook geen zelfselectie optreedt, dan gaat de huidige spreker gewoon door met praten.
In het eerste geval zal Hester de beurt overnemen na een periode waarin ze een uiting heeft moeten
typen. Afhankelijk van de lengte van de uiting die Hester typt, gaat dit met een stilte gepaard. De
huidige spreker draagt de beurt over aan Hester, maar zij heeft tijd nodig om te reageren. Sinds het
vorige onderzoek is hier verbetering in gekomen, doordat Hester nu de mogelijkheid heeft om
sneltoetsen te gebruiken. Met deze sneltoetsen kan ze sneller antwoord geven. In onderstaand
voorbeeld reageert Hester tijdens het typen van een uiting (“ik weet door papa mijn”, regel 1055) op
een vraag die haar zus stelt, namelijk of ze haar slijmpillen heeft gehad en of ze die wil hebben. De
zus van Hester draagt de beurt over aan Hester door middel van een vraag.
Transcriptlegenda:
Z: Zus van Hester.
M: Moeder van Hester.
H: Courier New (dat typt Hester op dat moment).
Times New Roman (dat laat Hester uitspreken via de MyTobii op dat moment).
T: De getypte tekst dat op het scherm van de MyTobii staat.
In dit onderzoek zijn de namen van de proefpersonen geanonimiseerd. De familiale relatie (moeder
en zus) zijn wel waarheidsgetrouw.
Comentários a estes Manuais